W porównaniu do danych epidemiologicznych dla innych krajów europejskich w Polsce istnieje zbyt niska rozpoznawalność niektórych chorób hematologicznych, a większość chorych zarówno na mielo- lub limfoproliferacje jest rozpoznawana zbyt późno, co ma istotny wpływ na rokowanie i skuteczność leczenia.
Rozpoznaniom hematologicznym często towarzyszą nieprawidłowości w morfologii, w odniesieniu do nowotworów mieloproliferacyjnych: niedokrwistość występuje u 49%, leukopenia u 9,8%, a małopłytkowość u 26% chorych już w trakcie diagnostyki. Podobnie małopłytkowość w chorobie spichrzeniowej – chorobie Gauchera występuje u większości chorych. Jeszcze bardziej skomplikowanym problemem diagnostycznym jest postępowanie z chorym z powiększoną śledzioną. Przyczyn splenomegalii jest wiele stąd pierwsze badania powinny być wykonywane wielokierunkowo. Stowarzyszenie Hematologia Nowej Generacji we współpracy ze środowiskiem lekarzy rodzinnych, specjalistów chorób zakaźnych, chirurgii naczyniowej i hepatologii pracuje nad projektem mającym na celu opracowanie algorytmu diagnostycznego dla chorych ze splenomegalią w Polsce w praktyce lekarza POZ.
Przyczyny splenomegalii
Do najczęstszych przyczyn powodujących powiększenie śledziony należą infekcje wirusowe takie jak mononukleoza, zakażenia bakteryjne, takie jak kiła lub zapalenie wsierdzia lub zakażenia pasożytnicze, takie jak malaria. Splenomegalia jest także często jednym z objawów nowotworów hematologicznych takich jak białaczka włochatokomórkowa, przewlekła białaczka szpikowa, przewlekła białaczka limfocytowa, osteomielofibroza oraz chłoniaków. Powiększenie śledziony towarzyszy także chorobie Gauchera, chorobie Niemann’a-Pick’a oraz innych chorobom spichrzeniowych, marskości wątroby, a także może być spowodowane zakrzepicą żyły wrotnej lub naciskiem na żyły w śledzionie lub wątrobie.
Leczenie
W wielu chorobach, w których splenomegalia jest objawem istnieje skuteczne i nowoczesne leczenie celowane. Dotyczy to min.: nowotworów mieloproliferacyjnych, gdzie w leczeniu chorych na przewlekłą białaczkę szpikową stosujemy doustne inhibitory kinaz tyrozynowych, chorzy na mielofibrozę mogą w Polsce otrzymywać nowoczesne leczenie ruksolitynibem – inhibitorem kinaz JAK, chorzy na limfoproliferacje leczeni są immunochemioterapią z przeciwciałami monoklonalnymi anty-CD20, inhibitorami przekaźnictwa przez receptor B-komórkowy lub lekami hamującymi białko antyapoptotyczne Bcl-2. Chorych z chorobami spichrzeniowymi np.: chorobą Gauchera można nowocześnie leczyć i kontrolować przebieg choroby, a rozpoznane wirusowego zapalenia wątroby typu C nie jest już problemem, bo choroba stała się wyleczalną. Niezwykle istotna jest świadomość, że od prawidłowej decyzji lekarza POZ może zależeć dalsze postępowanie diagnostyczne, trafność i terminowość diagnozy oraz rozpoczęcie leczenia.
O firmie Novartis
Firma Novartis dostarcza innowacyjne rozwiązania w zakresie ochrony zdrowia, wychodząc naprzeciw zmieniającym się potrzebom pacjentów i społeczeństw. Firma Novartis, z siedzibą główną w Bazylei w Szwajcarii, oferuje szeroki wachlarz różnorodnych produktów pozwalających jak najlepiej zaspokoić te potrzeby. Produkty te obejmują: leki innowacyjne, leki generyczne i biopodobne ograniczające koszty leczenia oraz produkty z dziedziny pielęgnacji wzroku. Firma Novartis jest przedsiębiorstwem o zasięgu globalnym zajmującym czołowe miejsca w tych obszarach. W 2017 r. Grupa osiągnęła sprzedaż netto wynoszącą 49,1 miliarda USD, natomiast wartość sektora Badań i Rozwoju Grupy Novartis wyniosła około 9.0 miliardów USD. Spółki Grupy Novartis zatrudniają około 124 tys. pracowników w pełnym wymiarze godzin. Produkty firmy Novartis są sprzedawane w około 155 krajach na całym świecie. Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej https://www.novartis.com.